ศิลปะกับการอยู่ร่วมกับ “คนเฮงซวย”

มีคนไม่น้อยที่พยายามจะไม่เป็น “คนเฮงซวย” แต่ที่เหลือรอดบนโลกนี้ละ เป็นคนจำพวกคนเฮงซวยจริงหรือเปล่า ? เรามาหาคำตอบกันครับ

มีหนังสืออยู่เล่มหนึ่งครับชื่อว่า “The Asshole survival guide” ทำยังไงให้รอด เมื่อต้องลงเรือลำเดียวกันกับ “คนเฮงซวย” วันนี้ผมมาขยายบางส่วนให้อ่านกัน…

มนุษย์เราล้วนมีดีมีแย่ปะปนกันไป…แต่คนที่เข้าข่ายจำพวกที่กล่าวมานั้น ก็มีไม่มาก และไม่น้อยเลย บนโลกใบนี้ คนชอบพูดคำหยาบ (กับคนไม่รู้จัก) ด่าทุกอย่างบนโลก ทำตัวน่ารำคาญ พูดไม่หยุดหย่อน หรือแม้แต่ไม่รู้จักมารยาทในสังคม เช่น ขากถุย แซงคิว หรืออะไรก็ตามที่เกินจะจินตนาการ

เราทุกคนรู้กันดีและเคยเผชิญหน้ากับพวกเขามาแล้วใช่ไหม ทั้งที่ทำงาน ในสถาบันการศึกษา หรือแม้แต่เพื่อนสนิทคุณบางคน คนที่ทำกับเราเหมือนเราเป็นขยะเปียก แล้วทำอย่างไรละ จะไม่ให้เรากลายเป็น คนเฮงซวยในที่สุด

ในทางจิตวิทยา หากคุณกำลังเผชิญหน้า หรืออยู่ในสังคมที่ต้องเจอพฤติกรรมเหล่านี้บ่อยๆ การปล่อยปละละเลย ให้ผู้อื่นแสดงพฤติกรรม ไม่ให้เกียรติคนอื่น ทั้งจากตัวคุณและกับผู้อื่น คุณ…ก็อาจมีแนวโน้มจะกลายเป็นคนเฮงซวยได้ ในที่สุด

คนเหล่านี้อาจจะเกิดจากระบบ หรือโดนคนเฮงซวยคนอื่นๆ ชักจูงเปลี่ยนแปลงเขาไป เพราะต้องเผชิญหน้ามาตั้งแต่เด็ก เมื่อหนีไม่ได้ ก็กลายเป็นพวกเดียวกันเสียเลย แต่ขั้นสุดยอดและรับมือยากสุดๆ นั่นคือ คนเฮงซวยแบบถาวร ถอนรากถอนโคนไม่ขึ้น ซึ่งคนเหล่านี้ ชอบที่จะทำพฤติกรรมเฮงซวยเสมอ ไม่ว่าจะอยู่ที่ใด และไม่ว่าจะอยู่ที่ใด คนเหล่านี้จะเกิดขึ้นมาได้ตลอดเวลา

แบบประเมินความเฮงซวย

• ขั้นแรก คุณสามารถประเมินได้จากความรู้สึกตัวเอง โดยหาผู้ต้องสงสัยว่าเขากำลังทำอะไรที่น่ารังเกียจกับคุณอยู่หรือเปล่า
• ต่อมาประเมินว่าความเฮงซวยนั้น เกิดขึ้นในระยะสั้น หรือมันเกิดขึ้นมานานแล้ว ถ้ามันเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องเป็นระยะเวลานาน คุณต้องทำแผนรับมือได้แล้วตอนนี้
• เมื่อผู้ต้องสงสัยที่คุณคาดการณ์ เป็นคนเฮงซวย ไม่ว่าจะแบบชั่วคราวในบางเรื่อง หรือแบบยืนยาว ใช่ครับเพราะทุกคนมีโอกาสเป็นกันได้ทั้งนั้น ถ้าอยู่ในสภาพแวดล้อมที่กดดัน หรือเอื้ออำนวยให้ก่อเกิด เช่น ในที่ทำงาน เจ้านายคุณ หรือลูกน้อง เพื่อนสนิท และเราเองก็อาจเปลี่ยนเป็นคนเฮงซวยได้เช่นกัน
• พึงระลึกไว้เสมอว่าความเฮงซวยสามารถถ่ายทอดจากคนสู่คนได้
• วิเคราะห์ว่าปัญหา อยู่ที่ระบบ หรือจากคนๆ เดียว เช่น ทั้งแผนกมีเพื่อนคนนั้นเป็นคนเดียว หรือเป็นกันทั้งองค์กร
• ประเมินว่าคุณผู้ถูกกระทำ มีอำนาจเหนือคนเฮงซวยคนนั้นหรือไม่ ถ้ามีมากกว่าตัวเลือกและวิธีการจะหลากหลาย แต่ถ้าด้อยกว่าต้องรับมือด้วยแผนที่แยบยลกว่า
• ความทุกข์ที่เกิดขึ้นในการถูกกระทำของคุณ เพราะว่าความเฮงซวยที่เกิดขึ้น อาจส่งผลแตกต่างกันไปในแต่ละคน เมื่อคุณวิเคราะห์และประเมินได้ว่าอยู่ในระดับใด บางคนอาจไม่จำเป็นต้องจัดการอะไรเลย หรือบางคนก็อาจจะเป็นบ้ากับความเฮงซวยของคนๆ นั้นได้เช่นกัน

การรับมือกับคนเฮงซวย

• รักษาระยะห่าง หนีออกมา แต่ถ้าทำไม่ได้ต้องร่วมงานกันเสมอ เลือกทำงานกับเขาแต่พยายามหาจุดที่ไม่ต้องสบตากัน ไม่มีการโฟกัสสิ่งของร่วมกัน จะช่วยได้มาก
• น้องหนีไป… ในกรณีที่ตัวช่วยมีไม่มาก การหนีเป็นทางออกที่ช่วยให้คุณลดความเครียดได้ดีที่สุด เช่น วางแผนการทำงานให้คลาดกับคนๆ นั้น กลับบ้านให้เวลาไม่ตรงกัน หรือหาทางออกมาประชุมข้างนอกที่ไม่มีบุคคลเหล่านั้น
• ปล่อยเข้าไป… การปล่อยให้เขาวีนไปเรื่อยๆ จนสงบไปเอง อย่าไปตอบโต้ตาต่อตาฟันต่อฟันมาก เพราะคนเหล่านี้จะรู้สึกเหมือนได้รับพลังจากคุณ และยิ่งทวีความรุนแรงมากขึ้น มันทำให้เขาสนุกสนาน แต่คนที่เครียดจะกลายเป็นตัวคุณเอง
• หายตัวไป… ทำตัวให้เหมือนคนไร้ตัวตนแบบพี่เจมส์ คิดเสียว่าใช้ผ้าคลุมล่องหนของแฮรี่ ปล่อยไม่ต้องฟัง ให้มันทะลุไปข้าง
• หาบังเกอร์… เพื่อนร่วมงาน หัวหน้า หรือใครสักคนมาช่วยเบี่ยงเบนความสนใจจากคนเฮงซวย เราอาจทำสนธิสัญญากับคนๆ นั้น เพื่อช่วยรับมือ เพราะเขาอาจจะรับมือได้ดีกว่า เมื่อรับไม่ไหวค่อยแท็กทีมกันอีกที
• พื้นที่ปลอดภัย… เช่น ห้องน้ำในที่ทำงาน โรงอาหารพนักงาน เราอาจสามารถหลุดจากสถานการณ์เหล่านั้นอยู่ได้ตามสถานที่เหล่านี้ ถ้าเจอลูกค้าเฮงซวยกำลังวีนอยู่ในร้านอาหาร คงเป็นไปไม่ได้ที่คุณจะเข้าไปบวก คุณหาพื้นที่หลบก่อนก็ย่อมได้ ไม่ได้ทำให้โลกแตก หรือโดนไล่ออกหรอก เพราะบางอย่างมันไม่ใช่ปัญหาของคุณ
• เปิดระบบการแจ้งเตือนภัย… ร่วมมือกันระหว่างคนในทีม คิดหลีกหนีจากความเฮงซวยเหล่านั้น เช่น หากหัวหน้าทีมคุณกำลัง กระฟัดกระเฟียด ระรานลูกน้องจากความผิดพลาดของตนเอง กำลังหาโทษคนอื่น ให้กระจายตัวและหาทางเลี่ยงไปอยู่ที่อื่น จนเขาสงบลงค่อยแก้ปัญหาต่อไป

วิธีต่อสู้กับคนเฮงซวย อย่างคนมีอารยธรรม

คุณต้องมีส่วนร่วมในการแก้ไขระบบ ช่วยปกป้องคนอื่น ไม่ใช่แค่เปลี่ยนตัวเอง แต่ต้องเปลี่ยนคนเฮงซวยให้เป็นมิตรให้ได้ ถ้าคุณมองตัวเองแล้วพบว่าคุณกำลังกลายเป็นคนเฮงซวยคนต่อไป จงขอโทษตัวเองจากใจ และแก้ไขมัน สุดท้ายคุณจะกลายเป็นคนที่รับมือคนเหล่านั้นได้ และช่วยเหลือระบบให้มันถูกต้อง

เครดิต : the asshole survival guide